ริดสีดวง – อาการ, สาเหตุ และวิธีรักษาเบื้องต้น

ระบบขับถ่ายเป็นเรื่องสำคัญมากครับ ดังนั้นเราจำเป็นจะต้องรับประทานอาหารและเครื่องดื่มสุขภาพอย่าง น้ำผัก, น้ำแอปเปิ้ล, น้ำมะเขือเทศ, น้ำทับทิม หรืออาหารคลีน ถ้าหากร่างกายของเราไม่สามารถกำจัดของเสียออกไปได้ ผลที่ตามมาคือสุขภาพของเราจะแย่ลง เพราะร่างกายจะเกิดการสะสมของเสีย ทั้งยังอาจเกิดโรคผนังลำไส้ ในบางรายอาจเกิดอาการท้องผูก จนในที่สุดปัญหาที่ตามมา ‘โรคริดสีดวงทวาร’ ซึ่งส่งผลให้ผู้ป่วยเกิดความเจ็บปวด และมีผลต่อชีวิตประจำวัน ยิ่งในช่วงเวลาที่จะต้องนั่งลงบนเก้าอี้ ยิ่งเพิ่มความเจ็บปวดมากขึ้นกว่าเดิม

ริดสีดวงทวาร คืออะไร ? 

ริดสีดวงคืออาการที่หลอดเลือดดำบริเวณปลายทวารหนักเกิดการบวม ⁽¹⁾ โดยอาการนี้พบกันค่อนข้างเยอะในช่วงอายุ 50 ปีขึ้นไป เพราะมีผู้ใหญ่จำนวนกว่า 50 % ที่มีอายุในช่วงนี้เกิดอาการริดสีดวงขึ้น

ริดสีดวงสามารถอยู่ภายในหรือภายนอกของทวารหนักก็ได้ แต่ริดสีดวงที่พบบ่อยมากที่สุดจะเป็นริดสีดวงบวมออกมานอกทวารหนัก ซึ่งอาการปวดของริดสีดวงประเภทนี้ค่อนข้างจะรุนแรง ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันของใครหลายคน เพราะในทุกครั้งที่นั่งจะเกิดความเจ็บปวดมาก ๆ ในบางรายอาจมีอาการคันร่วมด้วย อย่างไรก็ดีถึงแม้ว่าริดสีดวงจะสร้างความน่ารำคาญให้กับผู้ป่วย แต่จริง ๆ แล้วริดสีดวงสามารถบรรเทาและรักษาให้อาการดีขึ้นได้ครับ

อาการของริดสีดวง ⁽²⁾

อาการของริดสีดวงจะขึ้นอยู่กับประเภทของริดสีดวงที่คุณกำลังเป็นอยู่ครับ

โดยปกติแล้วริดสีดวงจะไม่ค่อยมีอาการเจ็บปวดสักเท่าไหร่นัก แต่ในบางครั้งริดสีดวงนอกทวารหนักอาจเกิดห้อเลือดบนผิวหนัง ในขณะที่ริดสีดวงในทวารหนักอาจออกมานอกทวารหนักได้เช่นเดียวกัน ดังนั้นอาการข้างต้นสามารถส่งผลให้เกิดอาการปวดได้

ทั้งนี้หากมีอาการเลือดไหล ผมอยากแนะนำให้ทุกคนไปพบแพทย์เพื่อตรวจสอบอาการ เนื่องจากในบางเคสอาจมีสาเหตุอื่นที่ไม่ใช่ริดสีดวงก็ได้ ฉะนั้นเพื่อความมั่นใจและได้รับการรักษาอย่างตรงจุด การไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญคือทางเลือกที่ดีที่สุดครับ

วิธีการบรรเทาและรักษาริดสีดวง

คุณสามารถบรรเทาริดสีดวงได้เองภายในบ้าน แต่หากอาการไม่ดีขึ้นแนะนำให้ไปปรึกษาคุณหมอครับ

1. การรักษาริดสีดวงด้วยตัวเอง

การบรรเทาอาการเจ็บริดสีดวงสามารถทำได้ง่าย ๆ ด้วยการแช่ตัวในน้ำอุ่นอย่างน้อย 10 นาที (ทุกวัน) นอกจากนี้สามารถใช้ยาสมุนไพรที่มีส่วนประกอบของ ‘เพชรสังฆาต’ เพราะมีการวิจัยพบว่าสมุนไพรชนิดนี้มีสรรพคุณในการบรรเทาริดสีดวง ⁽¹⁾ รวมไปถึงการใช้ยาทาหรือยา hydrocortisone ก็ช่วยรักษาริดสีดวงก็ได้เช่นเดียวกัน

2. การรักษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

หากการรักษาด้วยตัวเองไม่ได้ผล แพทย์อาจแนะนำให้คุณใช้ยางรัดหรือศัพท์ทางการแพทย์จะเรียกว่า ‘rubber band ligation’ เพื่อรัดริดสีดวงที่กำลังบวดอยู่ให้หลุดออกไป แต่ในกรณีที่ยางรัดไม่สามารถช่วยได้ แพทย์อาจจำเป็นต้องฉีดสารเคมีเข้าเส้นเลือดเพื่อทำให้ขนาดของริดสีดวงหดตัวลง หรือในบางเคสอาจต้องมีการผ่าตัดออก

สาเหตุอะไรที่ส่งผลให้เกิดริดสีดวงได้บ้าง ?

สาเหตุหลักของการเกิดริดสีดวงคือการเสียดสีหรือแรงดันบริเวณเส้นเลือดรอบทวารหนัก ซึ่งพฤติกรรมที่ส่งผลให้เกิดอาการนี้มีอยู่หลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น

ครอบครัวมีประวัติที่เคยเป็นริดสีดวงมาก่อน นั่งเป็นเวลานาน (โดยเฉพาะการเข้าห้องน้ำ) มีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก เกิดการยกของหนักหรือมีกิจกรรมที่ต้องใช้กำลังเยอะ ๆ มีภาวะโรคอ้วน มีอาการท้องเสียหรือท้องผูกเรื้อรัง อายุมากกว่า 50 ปี ตั้งครรภ์ (มดลูกเกิดการขยายตัว จนเกิดการกดทับบริเวณเส้นเลือดในลำไส้)

ระยะหรือความรุงแรงของริดสีดวง

ทางการแพทย์จะแบ่งความรุนแรงหรือระยะของริดสีดวงออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่

การป้องกันไม่ให้เกิดริดสีดวง

การป้องกันริดสีดวงไม่ใช่เรื่องอย่างครับ เพราะริดสีดวงส่วนใหญ่แล้วจะเกิดจากพฤติกรรมการกิน โดยการป้องกันก็ง่ายมาก เพียงแค่คุณดื่มในปริมาณที่ร่างกายต้องการ อย่างน้อยควรจะต้องดื่ม 2 ลิตรต่อวัน เพื่อทำให้อุจจาระไม่แข็งจนลำไส้เกิดการบิดตัวหนัก ๆ

อีกทั้งการเข้าห้องน้ำก็ควรเข้าเมื่อมีความจำเป็นจริง ๆ เพราะการนั่งบนโถส้วมเป็นเวลานานก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งซึ่งทำให้เกิดริดสีดวงได้เหมือนกัน นอกจากนี้ควรจะออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและรับประทานอาหารที่มีกากใย เพื่อช่วยให้การขับถ่ายง่ายยิ่งขึ้น ซึ่งอาหารที่ช่วยในเรื่องนี้ได้ก็จะมี

• ข้าวกล้อง
• แครอท
• ข้าวโอ๊ต
• ธัญพืชเต็มเมล็ด
• รำ
• สาลี่
• บัควีท

เป็นอย่างไรกันบ้างครับสำหรับ ‘ยาริดสีดวง’ ที่ผมได้แนะนำไป ผมหวังว่าทุกคนที่กำลังทรมานหรือเจอปัญหากับโรคริดสีดวงอยู่จะได้ซื้อและนำไปใช้เพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวดให้ดีขึ้น ทั้งนี้เว็บไซต์ของเรายังมีการนำเสนอยาสามัญประจำบ้านอีกหลายตัว ไม่ว่าจะเป็น ยาน้ำแก้ไอ, ยาแก้ร้อนใน, ยาทาแผลสด, ยาหม่อง, ยานวดคลายเส้น, ยาดม, ยาลดกรด, ยาบรรเทาอาการแมลงกัดต่อย หรือ เกลือแร่ ซึ่งถ้าหากใครสนใจยาตัวไหนก็สามารถกดเข้าไปอ่านรายละเอียดและสั่งซื้อสินค้าที่เราคัดสรรมาให้ได้เลยครับ

References :

1. Hemorrhoids: From basic pathophysiology to clinical management
2. Internal Hemorrhoid