เครื่องปรุงรส สูตรลดโซเดียม (Low Sodium) มีอะไรบ้าง ยี่ห้อไหนดี ปี 2021

พฤติกรรมการบริโภคอาหารของคนไทยที่มักเน้น “หวาน มัน เค็ม” ไว้ก่อนเกือบทุกครัวเรือน ถึงแม้ว่ามันจะช่วยชูรสชาติของอาหารให้ออกมาอร่อยถูกปากมากยิ่งขึ้น แต่การปรุงรสชาติเช่นนี้ก็ส่งผลร้ายต่อสุขภาพได้เช่นกัน เนื่องจากการทานอาหารรสชาติที่โดดเด่นเกินไปติดต่อกันเป็นเวลานาน ๆ ก็จะทำให้คุณต้องเผชิญกับโรคร้ายได้ อาทิเช่น โรคเบาหวาน, โรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน, โรคความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นต้น ⁽¹⁾

แม้ว่าปัจจุบันนี้จะมีการรณรงค์ให้คนไทยหันมาใส่ใจสุขภาพกันมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการทานอาหารทอดที่แก้ปัญหาด้วยการใช้เทคโนโลยีหม้อทอดไร้น้ำมัน รวมถึงการออกกฎหมายควบคุมอาหารที่มีกรดไขมันทรานส์อย่างเข้มงวด (ห้ามผลิต นำเข้า จำหน่าย) หรือการหันมาบริโภคสารให้ความหวานทดแทนอย่างน้ำตาลหญ้าหวาน หรือน้ำตาลอิริทริทอล ที่สามารถให้ความหวานได้ตามปกติแต่กลับไม่มีเรื่องแคลอรี่ให้กังวลเลย ซึ่งการรณรงค์ลดความหวานและความมันก็พอจะช่วยให้คนไทยมีสุขภาพที่ดีขึ้นได้ในระดับหนึ่ง

แต่ในเรื่องของ “โซเดียม” หรือการบริโภครสเค็มนั้นก็เป็นเรื่องที่ค่อนข้างแก้ไขได้ยาก เพราะทุกวันนี้ก็ยังมีผู้คนเป็นจำนวนมากที่ได้รับโซเดียมเกินกว่าปริมาณที่กำหนดต่อวัน ซึ่งโซเดียมที่เรามักรับเข้าไปส่วนใหญ่ก็มักมาจากอาหารและเครื่องปรุงรสจำพวกผงชูรส, น้ำปลา, เกลือ, ซอยหอยนางรม, ซอสมะเขือเทศ, กะปิ, น้ำปลาร้า รวมถึงอาหารสำเร็จรูป อาหารแช่แข็ง และอาหารกระป๋องอื่น ๆ อีกมากมาย แม้ว่าเครื่องปรุงและอาหารเหล่านี้จะช่วยทำให้คุณได้ของกินอร่อย ๆ ที่ถูกปาก แต่มันจะดีกว่าไหมหากคุณสามารถควบคุมปริมาณโซเดียมในอาหารให้ลดลงได้โดยที่รสชาติอาหารไม่เสียหาย ซึ่งสิ่งที่เราจะบอกคือ คุณควรหันมาบริโภค “เครื่องปรุงอาหารคลีน“ หรือ “เครื่องปรุงรส สูตรลดโซเดียม” กันค่ะ เพื่อช่วยให้ไตของคุณไม่ทำงานหนักเกินไป และเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดผลร้ายต่อสุขภาพในระยะยาว เราควรจะเปลี่ยนเครื่องปรุงอาหารที่มีอยู่ไปเป็นแบบทางเลือกเพื่อสุขภาพกันดีกว่านะคะ

โซเดียมคืออะไร

โซเดียมเป็นเกลือแร่อย่างหนึ่งที่มีความสำคัญต่อร่างกายในหลาย ๆ ด้าน ถึงแม้ว่ามันจะมีประโยชน์ต่อร่างกายมากขนาดไหน แต่การบริโภคโซเดียมเกินความต้องการก็จะส่งให้เกิดความดันโลหิตสูงได้ เนื่องจากร่างกายของคนเรามีความไวต่อโซเดียมที่แตกต่างกัน ดังนั้นทางออกที่ดีคือควรบริโภคโซเดียมสูงสุดไม่เกินวันละ 2,000-2,400 มิลลิกรัม ^(1,2) แต่ถ้าเป็นไปได้ก็ควรจะลดโซเดียมให้ต่ำกว่าที่กำหนดให้เป็นประมาณ 1,500 มิลลิกรัมต่อวันก็จะดีมากค่ะ ⁽³⁾

โดยปกติแล้วร่างกายของเราจะได้รับโซเดียมจากธรรมชาติในอาหารทะเล เนื้อสัตว์ต่าง ๆ ผักสด และผลไม้บางชนิด โดยเราจะได้รับโซเดียมจากธรรมชาติเฉลี่ยแล้วประมาณ 600-800 มิลลิกรัมต่อวัน ⁽³⁾ แต่ปัจจุบันนี้คนไทยมีแนวโน้มที่จะได้รับโซเดียมจากอาหารที่ผ่านกระบวนการผลิตทางอุตสาหกรรมมากกว่าที่ควรจะได้รับไปจากเดิมอยู่มากหลายเท่าตัว ไม่ว่าจะเป็น ซอสปรุงรสต่าง ๆ อาหารสำเร็จรูป อาหารกระป๋อง หรือวิธีการถนอมอาหารในรูปแบบต่าง ๆ นั้น ก็มีปริมาณโซเดียมแทรกซึมอยู่ในอาหารเหล่านี้ทั้งนั้น ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วยิ่งอร่อยมากเท่าไหร่ ก็แสดงว่ายิ่งมีปริมาณโซเดียมที่สูงมากขึ้นเท่านั้น

เครื่องปรุงรส ลดโซเดียม คืออะไร ⁽³⁾

เครื่องปรุงรสลดโซเดียมคือการใช้ “เกลือโพแทสเซียมคลอไรด์” ที่เป็นสารทดแทนเกลือผสมลงไปในเครื่องปรุงรสด้วย ซึ่งจะให้รสชาติไม่ต่างจากเครื่องปรุงรสที่มีโซเดียมคลอไรด์อย่างเดียว และด้วยเหตุนี้จึงมีการผลิตเครื่องปรุงรสที่ใช้เกลือโพแทสเซียมทดแทนออกมาว่างจำหน่ายมากขึ้น เพราะมันสามารถลดปริมาณโซเดียมคลอไรด์ที่ใช้จากเดิมไปได้เยอะเลยค่ะ โดยส่วนใหญ่แล้วเครื่องปรุงรสเหล่านี้จะผสมทั้งโซเดียมคลอไรด์กับโพแทสเซียมคลอไรด์เข้าด้วยกันในอัตราส่วน 1:1 , 1:2 หรือ 2:1 ซึ่งมันก็จะแล้วแต่สูตรของผู้ผลิตแต่ละแบรนด์ว่าต้องการอัตราส่วนความเข้มข้นแบบไหน โดยพวกเขาจะเขียนบอกในสูตรอย่างชัดเจนว่าได้ลดโซเดียมคลอไรด์ไปจากเดิมกี่เปอร์เซ็นต์

ในเรื่องของรสชาติของเครื่องปรุงรสที่ใช้เกลือโพแทสเซียมนั้นมีความคล้ายคลึงกับเครื่องปรุงรสแบบดั่งเดิมมาก ๆ แต่อาจจะมีบางยี่ห้อหรือบางสูตรที่จะมีรสขมและรสเฝื่อนอยู่เล็กน้อย ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องปกติของเครื่องปรุงที่มีโพแทสเซียมคลอไรด์ผสมอยู่ แต่อย่างไรก็แล้วแม้ว่ารสชาตินั้นจะไม่คงเดิม 100 เปอร์เซ็นต์ แต่ในเรื่องของสุขภาพที่ดีกว่านั้น ย่อมเป็นเรื่องที่น่ายินดีสำหรับผู้บริโภคอย่างเรา เพราะมีงานวิจัยทดลองแล้วว่าการใช้สารทดแทนเกลืออย่างโพแทสเซียมคลอไรด์แก่ผู้ทดลองช่วยทำให้ค่าความดันโลหิตลดลงอย่างมีนัยสำคัญจริง ๆ ⁽⁴⁾

รีวิว Roza โรซ่าซอสพริก สูตรไม่มีน้ำตาล ลดโซเดียม 40%

ราคา 33 บาท*

ซอสพริกที่มาในสูตรไม่มีน้ำตาลเพราะใช้ความหวานจากสารสกัดหญ้าหวานแทน แถมยังเป็นสูตรลดโซเดียมจากเดิมลงไปอีกถึง 40% ทำให้เหมาะสำหรับสายสุขภาพมาก ๆ เนื่องจากไม่ต้องกลัวว่าจะได้รับแคลอรี่จากการทานซอสขวดนี้เลย (0 แคลอรี่) ทั้งยังออกแบบมาให้ใช้งานง่าย เพราะมาในขวดบีบที่หยิบจับถนัดมือ มีฝาปิดแบบ Super Lock จึงหมดปัญหาซอสหยดหกเลอะเทอะระหว่างใช้งาน ที่สำคัญคือดีไซน์ขวดแบบให้คว่ำลง ทำให้ไม่ต้องออกแรงเหวี่ยงให้เมื่อยข้อมืออีกต่อไป

ปริมาณสุทธิต่อขวด	230 กรัม
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	120 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	40%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว Goodlife (กู๊ดไรฟ์) Les-So เกลือบริโภคเสริมไอโอดีน สูตรลดโซเดียม 60%

ราคา 37 บาท*

เกลือเป็นหนึ่งในเครื่องปรุงที่จำเป็นสำหรับทุกบ้าน หากเรามีเกลือบริโภคที่ช่วยลดโซเดียมลงได้ก็คงจะดี ซึ่งเกลือทำอาหารจาก Goodlife ก็สามารถตอบโจทย์เราได้ในเรื่องนี้ เนื่องจากเป็นเกลือไอโอดีนแบบสูตรลดโซเดียม อ่านไม่เป็นผิดหรอกค่ะ เกลือตัวนี้ใช้โพแทสเซียมคลอไรด์เป็นสารทดแทนจึงสามารถลดโซเดียมจากปกติได้ถึง 60% โดยที่รสชาติความเค็มยังคงมีไว้อย่างสมศักดิ์ศรีคือให้ความเค็มไม่เปลี่ยน โดยได้รับการพัฒนาสูตรโดยสถาบันวิจัยโภชนาการของมหาวิทยาลัยมหิดลเชียวนะคะ

ปริมาณสุทธิต่อขวด	250 กรัม
โซเดียมต่อ 1/8 ช้อนชา	120 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	60%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว Goodlife (กู๊ดไรฟ์) น้ำปลาแท้ สูตรลดเกลือโซเดียม 40%

ราคา 52 บาท*

แม้ว่าน้ำปลาจะเป็นสูตรโลว์โซเดียมแล้วก็ตาม แต่มันก็ยังคงปริมาณโซเดียมที่สูงอยู่ดี เมื่อเทียบกับเครื่องปรุงอื่น ๆ เพราะขึ้นชื่อว่าน้ำปลายังไงก็ต้องคงความเค็มและความหอมของสูตรเดิมเอาไว้ด้วย มันจึงไม่ใช่หนึ่งในเครื่องปรุงที่เราอยากแนะนำที่สุด แต่เพราะเรารู้ดีว่ายังมีหลายคนที่ติดใช้น้ำปลาในการประกอบอาหารมากกว่าเกลือหรือซีอิ๊วขาว ดังนั้นเพื่อให้ครอบคลุมทุกการรีวิวเราจึงอยากแนะนำน้ำปลาแท้จาก Goodlife แทนการใช้น้ำปลาแบบปกติ ที่มาในสูตรลดปริมาณโซเดียมจากเดิม 40% ให้คุณยังคงความอร่อยในมื้ออาหารได้อย่างไม่เสียอรรถรส

ปริมาณสุทธิต่อขวด	500 มิลลิลิตร
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	770 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	40%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว Goodlife (กู๊ดไรฟ์) ซีอิ๊วขาว สูตรลดเกลือโซเดียม 40%

ราคา 54 บาท*

ซีอิ๊วขาวจากแบรนด์สุขภาพอย่าง Goodlife ที่ลดโซเดียมจากสูตรปกติไปถึง 40% ถ้าจะให้เห็นเป็นตัวเลขง่าย ๆ สูตรปกติมีโซเดียม 1015 มิลลิกรัม/ช้อนโต๊ะ แต่สูตรนี้จะลดลงเหลือ 560 มิลลิกรัม/ช้อนโต๊ะเองค่ะทุกคน เหมาะสำหรับคนที่กำลังควบน้ำหนักแต่ยังต้องการเอ็นจอยกับการทานอาหาร เพราะ Goodlife ยังคงความเค็มเหมือนซีอิ๊วขาวสูตรปกติ อีกทั้งทานแล้วตัวไม่บวมเกลือแน่นอนค่ะ ถือว่าเป็นผลิตภัณฑ์สำหรับผู้ที่ต้องการดูแลสุขภาพของตัวเองเป็นพิเศษจริง ๆ ค่ะ

ปริมาณสุทธิต่อขวด	500 มิลลิลิตร
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	560 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	40%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว Goodlife (กู๊ดไรฟ์) ซอสหอยนางรม สูตรลดน้ำตาลและลดเกลือโซเดียม 60%

ราคา 57 บาท*

ไม่มีครัวบ้านไหนไม่ใช้ซอสหอยนางรมในการปรุงอาหาร เพราะมันเป็นเครื่องปรุงที่ครอบคลุมเกือบทุกเมนู ซึ่ง Goodlife ก็ผลิตซอสหอยนางรมสูตรนี้ออกมาได้อย่างดีเยี่ยม เพราะมาในสูตรที่ลดทั้งน้ำตาลและลดทั้งโซเดียมไปในตัว ซึ่งความหวานที่ลดลงนี้จะใช้ซอร์บิทอลที่เป็นสารทดแทนความหวานลงไปผสมอยู่ด้วย และสำหรับปริมาณเกลือโซเดียมนั้นก็ลดลงจากเดิมไปถึง 60% เชียวนะคะ จึงไม่แปลกใจเลยว่าทำไมซอสหอยนางรมจาก Goodlife จึงได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในสายคนรักสุขภาพอันดับต้น ๆ

ปริมาณสุทธิต่อขวด	500 มิลลิลิตร
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	200 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	60%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว เด็กสมบูรณ์ ซีอิ๊วขาวเห็ดหอม สูตรลดโซเดียม 40%

ราคา 65 บาท*

ขึ้นชื่อว่าซีอิ๊วขาวแล้วไม่มีตราเด็กสมบูรณ์ไม่ได้นะคะ เพราะครั้งนี้เขามาในสูตรที่ทันสมัยด้วยการลดโซเดียมลงจากปกติถึง 40% ซึ่งสิ่งที่ทำให้ซีอิ๊วขาวของแบรนด์นี้ไม่เหมือนใครเพราะมีทั้งถั่วเหลือง ข้าวสาสี และเห็ดหอมคัดพิเศษ แล้วยังใช้โพแทสเซียมคลอไรด์มาเป็นสารทดแทนเกลือหรือความเค็มเสริมอีกแรง โดยไม่ได้ทำให้รสชาติของตัวซีอิ๊วขาวเสียอรรถรสไปแม้แต่น้อย อีกทั้งยังไม่ใส่ผงชูรส ไม่เจือสี และไม่ใส่วัตถุกันเสียอีกด้วย มาแพคเกจใหม่ไฉไลกว่าเดิมด้วยสีสันที่ดูน่ารักสดใสมาก ๆ ค่ะ

ปริมาณสุทธิต่อขวด	200 มิลลิลิตร
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	480 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	40%

ซื้อที่ Lazada

รีวิว ซอสเหยาะจิ้ม ตราเด็กสมบูรณ์ สูตรลดโซเดียม 40%

ราคา 75 บาท*

ซอสเหยาะจิ้มหรือซอสถั่วเหลืองที่บ่มด้วยวิธีธรรมชาตินานกว่า 6 เดือน มีรสชาติเข้มข้นส่งกลิ่นหอมอร่อย เหมาะสำหรับใช้เหยาะบนไข่ดาว ข้ามต้ม หรือโจ๊ก เป็นซอสที่เด็ก ๆ ทุกคนโปรดปราน เพราะไม่ใส่ทั้งผงชูรสและวัตถุกันเสีย ทั้งยังมาในสูตรลดโซเดียมจากเดิมถึง 40% รับว่าอร่อยแล้วยังดีต่อสุขภาพแน่นอน เด็กกินได้ผู้ใหญ่กินดี มาในแพ็คเกจใหม่สีสันสดใส ขนาดเล็กกะทัดรัดเหมาะกับตั้งบนโต๊ะอาหาร และแน่นอนว่าเป็นสูตรคนทานเจก็กินได้ด้วยนะคะ

ปริมาณสุทธิต่อขวด	200 มิลลิลิตร
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	470 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	40%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว ดอยคำ ซอสมะเขือเทศ สูตรโซเดียมต่ำ (3 ขวด)

ราคา 117 บาท*

มาเอาใจคนรักซอสมะเขือเทศกันบ้าง โดยรอบนี้เราจะมาแนะนำซอสมะเขือเทศสูตรโซเดียมต่ำจากโครงการหลวงดอยคำที่ไม่เคยทำให้เราผิดหวังกับวัตถุดิบคุณภาพดี ซึ่งครั้งนี้มาในสูตรที่ลดโซเดียมไม่พอยังแถมด้วยการลดน้ำตาลลงอีกด้วยด้วย และไม่ลืมให้เราอิ่มหนำกับความเข้มข้นของตัวมะเขือเทศที่มีเนื้อมะเขือเทศสูงถึง 88% โดยทางดอยคำได้เน้นเก็บแต่ลูกที่เกือบสุกเป็นหลักมาทำซอส ทำให้โซเดียมจากธรรมชาติของมะเขือเทศเองก็ลงลดไปด้วย ส่วนความหวานนั้นก็ใช้สารสกัดจากใบหญ้าหวาน (สตีวิออลไกลโคไซด์) มาช่วยเสริมอีกแรง ทำให้กลายเป็นซอสมะเขือเทศในฝันของสายคลีนที่ทั้งดีและมีคุณภาพไปเลยจ้า

ปริมาณสุทธิต่อขวด	200 กรัม x 3 ขวด
โซเดียมต่อ 1 ช้อนโต๊ะ	50 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมลงจากปกติ	ไม่ระบุ

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

รีวิว ผงไนซ NIZE ผงปรุงรสอาหารคลีน สูตรต้นตำรับ ลดโซเดียม 70%

ราคา 160 บาท*

ผงปรุงรสสำหรับสายสุขภาพที่เน้นทานอาหารปรุงน้อยที่สุด ที่มีการลดปริมาณโซเดียมลดถึง 70% ทำให้คุณมั่นใจได้ว่าอาหารที่ทานนั้นจะเป็นอาหารสุขภาพอย่างแน่นอน อีกทั้งยังมีรสชาติอร่อยถูกปากกลมกล่อมอีกด้วยนะคะ ซึ่งสูตรนี้จะเน้นไปที่กลิ่นของเครื่องเทศต่าง ๆ และยังมีกระเทียมผสมมาอีกด้วย  ทำให้อาหารของคุณทั้งอร่อยและยังมีกลิ่นหอมชวนให้น่าทานมากยิ่งขึ้น ซึ่งกระเทียมนั้นจะช่วยลดคอเลสเตอรอลและน้ำตาลในเลือดได้ อีกทั้งยังเป็นสูตรที่ไม่มีน้ำตาลเลยเรียกได้ว่า 0% จริง ๆ ค่ะ รวมถึงไม่มีผงชูรส, ไม่มีสารเคมี, ไม่มีสารกันบูด และไม่มีแป้งผสมอยู่เลย เหมาะสำหรับคนรักสุขภาพที่ควรมีผงปรุงรสนี้ติดครัวเพิ่มความอร่อยนะคะ

ปริมาณสุทธิต่อกระปุก	150 กรัม
โซเดียมต่อ 1 ช้อนชา	270 มิลลิกรัม
ลดโซเดียมจากเดิม	70%

ซื้อที่ Lazada

ซื้อที่ Shopee

* หมายเหตุ: ราคาสินค้าอาจมีการเปลี่ยนแปลง ขึ้นอยู่กับเงื่อนไข และโปรโมชั่นของแต่ละร้านค้า

กินเค็มมากไป มีผลเสียต่อร่างกายอย่างไร

คุณเชื่อหรือไม่ว่าปัจจุบันนี้พบว่าคนไทยบริโภคโซเดียมเกินความจำเป็น โดยเฉลี่ยแล้วจะบริโภคประมาณ 2 เท่าที่ร่างกายต้องการ มีคนไทยจำนวนมากที่ต้องเสียชีวิตจากการทานเค็มมากเกินไป ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด, ไตวาย, เส้นเลือดสมองแตก, เสี่ยงเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร, ความดันโลหิตสูงจนหัวใจขาดเลือดหรือหัวใจวาย, รวมถึงมีโอกาสจะทำให้หลอดเลือดตีบหรือแตกได้มากกว่าคนที่กินเค็มในปริมาณที่เหมาะสม ^(1,2)

ซึ่งจากรายการพบว่ามีผู้ป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรัง 8 ล้านคนในปี 2554 โดยจำนวนตัวเลยจะเพิ่มปีละ 10,000 คน ในทุก ๆ ปี สืบเนื่องจากการกินเค็มมากเกินไป ⁽²⁾ หากคุณยังคงคำนึงถึงแต่รสชาติที่อร่อยถูกปากโดยไม่ใส่ใจเรื่องสุขภาพเลย คุณอาจจะเป็นหนึ่งในตัวเลขผู้ป่วยโรคไตในปีถัดไปก็ได้นะคะ

สำหรับใครที่อยากอ่านบทความเมนูอาหารเพื่อสุขภาพ เรามีมาฝากเพื่อน ๆ กันด้วยนะคะ ไม่ว่าจะเป็น เมนูอาหารคีโต, เมนูของว่างแคลต่ำ, เมนูอาหารเช้าแบบคลีน, เมนูอาหารคลีนแคลอรี่ต่ำ และ เมนูอกไก่อาหารคลีน

References

1. พฤติกรรมการบริโภค หวาน มัน เค็ม : กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข
2. ลดกินเค็มหยุดเสี่ยงโรค : คลังความรู้สุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข ข้อมูลความรู้ด้านสุขภาพ สำหรับประชาชน
3. การพัฒนาสารทดแทนเกลือเพื่อลดปริมาณโซเดียม ในผลิตภัณฑ์ซุปเห็ดสำเร็จรูปและผลิตภัณฑ์ขนมขบเคี้ยว : กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วรรณดี มหรรณพกุล, จันทร์ฉาย ยศศักดิ์ศรี)
4. Family-based randomized trial to detect effects on blood pressure of a salt substitute containing potassium and calcium in hypertensive adolescents : National Library of Medicine (NLM)